(geïnspireerd op uitspraken van Johan Bonny, Daniël Alliet, Rik Torfs, Jan Dumon, Ineke Evink, Bart Crevits, Roger Burggraeve, Jürgen Mettepenningen, Agnes Pas, Rony Ceustermans, Luk Vanmaercke en Carl Snoecx)
In onze geseculariseerde maatschappij blijven mensen spirituele verdieping zoeken, ondanks het feit dat daarvoor weinig aandacht is op het publieke forum en in de media. Het is niet passé, velen zijn er wel degelijk mee bezig, zijn zoekende en vluchten niet weg van de echte levensvragen.
Dat betekent voor christenen dat je je niet mag beperken tot het enkel beleven van de eigen identiteit op basis van sacramenten of tradities, maar om ook werkelijk bewust en betrokken te oordelen en te handelen op basis van de liefdesboodschap van Jezus als remedie tegen het egoïsme dat wereld en leven bedreigt.
Daarnaast houdt die bewustwording de erkenning in dat andere overtuigingen eveneens naar de waarheid kunnen leiden. Het is perfect mogelijk om overtuigd te zijn van je eigen christelijke waarden en om tegelijk de anderen te appreciëren en te erkennen dat zij even overtuigd zijn van de waarde van hun geloof en opvattingen. Af en toe even afstand nemen van de evident christelijke sfeer helpt om scherper te zien, om beter te leren onderscheiden en het ‘christelijke geloven’ uit te zuiveren door eens te kijken door de bril van atheïsten of andersgelovigen. Bewust geloven, bewust niet-geloven en bewust twijfelen, is allemaal beter dan onbewust voort te kabbelen.
De openheid naar andersdenkenden is echter niet enkel verrijkend voor het individu, het leidt ook tot visies over hoe we staan tegenover onze samenleving.
Vaak worden we geconfronteerd met polarisering tussen verschillende gemeenschappen met een andere religieuze achtergrond en andere tradities. Bestaat dan de wil om een gemeenschappelijk project te zoeken, om onze schouders te zetten achter een gezamenlijke aanpak van de diverse maatschappelijke uitdagingen?
Als eerste stap is het belangrijk om in te zien dat de vragen waarmee we in de 21ste eeuw worstelen, vraagstukken zijn van alle tijden en dat mensen altijd gezocht hebben naar richtinggevende inspiratiebronnen of zij die nu vonden in een religieuze overtuiging of in humanistische visies.
De tweede stap is uiteraard om zowel vertrouwd te geraken met de kern van de eigen geloofstraditie als met die van andere religies en opvattingen. Vertrouwd worden met anderen vormt de basis van vertrouwen en zo kunnen bondgenootschappen ontstaan tussen mensen met diverse overtuigingen.
De derde stap is het maken van het onderscheid tussen de verschillen om dan uiteindelijk het belangrijkste te ontdekken, namelijk de gemeenschappelijke principes in de diverse filosofische, culturele en religieuze denkwijzen. Dan kom je al snel uit bij zaken zoals tolerantie, efficiëntie en duurzaamheid.
Om hiertoe te komen, is het nodig om te zorgen voor een permanente interreligieuze dialoog waarbij christenen, joden, moslims, hindoes, boeddhisten en vrijzinnige humanisten in respect en erkenning bij elkaar komen. Een belangrijke taak is hierbij weggelegd voor de scholen, waarbij het onderwijs in de diverse levensbeschouwingen tot doel heeft dat christelijke jongeren betere christenen worden, moslims betere moslims, joden betere joden, atheïsten betere atheïsten, enzovoort.
Wij kunnen tegelijk ongewijzigd katholiek, ongewijzigd jood, ongewijzigd moslim zijn, maar toch zoeken naar een samenleving waarin we samen onze schouders zetten achter een gemeenschappelijk project.
